آيتالله شيخ محمّدتقي اصفهاني مشهور به آقا نجفي در يكصد سال پيش با تتبّع در روايات و احاديث اهلبيت(ع)، پنجاهوچهار وظيفة مؤمنان در زمان غيبت امام زمان(عج) را در دو جلد بيان ميكند.
از زبان آيتالله آقا نجفي
آيتالله شيخ محمّدتقي اصفهاني مشهور به آقا نجفي در يكصد سال پيش با تتبّع در روايات و احاديث اهلبيت(ع)، پنجاهوچهار وظيفة مؤمنان در زمان غيبت امام زمان(عج) را در دو جلد بيان ميكند.
اكنون 25 وظيفة اوّل با اندكي تصرّف و تلخيص در پي ميآيد:
- وظيفة اوّل، غمگين بودن به علّت مفارقت آنجناب و مظلوميّت آن حضرت.
- وظيفة دوم؛ منتظر فرج و ظهور آن حضرت بودن.
و از حضرت اميرالمؤمنين(ع) روايت شده است كه: «افضل عبادتها، انتظار فرج است.»1
و در حديث ديگر از حضرت صادق(ع) منقول است كه: «هر مؤمني بميرد در حالي كه منتظر ظهور آنجناب باشد، مثل آن است كه در خيمة حضرت قائم(ع) بوده باشد».2
- وظيفة سوم، گريه كردن در دوري آن حضرت و به جهت مصيبت آنجناب.
و از حضرت رضا(ع) مروي است كه: «هر مؤمني ياد كند مصيبت ما را ـ يعني مصيبت پيغمبر(ص) و هر يك از ائمه را ـ پس گريه كند يا كسي را به جهت ظلمي كه بر ما شده بگرياند، روز قيامت با ما و در درجة ما است.»
- وظيفة چهارم، به امر امام، تسليم و مقيّد باشد و در امر ظهور عجله نكند.
- وظيفة پنجم، به مال خود، آن حضرت را صله كنند.
در «بحارالانوار» از «كاملالزّياراة»، ص 319 نقل شده است كه امام موسي كاظم(ع) فرمودند: «هر كس نتواند به زيارت ما بيايد؛ بايد صالحان از دوستان ما را زيارت كند تا ثواب زيارت ما برايش نوشته شود و هر كس نتواند ما را صله كند، بايد نيكان از دوستان ما را صله كند تا ثواب صله كردن ما برايش نوشته شود.»
- وظيفة ششم، صدقه دادن به قصد سلامت آن ذات، چنانچه در «نجم الثّاقب»، ص 442 ذكر فرمودهاند.
- وظيفة هفتم، شناختن صفات آن حضرت و در هر حال عزم بر ياري آن جناب داشتن و در فراقش ندبه و زاري كردن.7
- وظيفة هشتم، طلب كردن معرفت آن حضرت از ذات اقدس الهي و خواندن اين دعا كه در كتاب كافي و كمالالدّين از حضرت صادق(ع) روايت شده است: «اللهمّ عرّفني نفسك، فانك إنْ لم تُعرّفني نفسك لم اعرف نبيّك، اللهمّ عرّفني رسولك فانّك إن لم تعرّفني رسولك لم اعرفْ حجّتك، اللهمّ عرّفني حجتك فانّك انْ لم تعرّفني حجتك ضللتُ عن ديني.»8
- وظيفة نهم، مداومت نمودن به خواندن اين دعا كه از حضرت صادق(ع) روايت شده است: «يا الله يا رحمن يا رحيم يا مقلّب القلوب ثبّت قلبي علي دينك.»9
- وظيفة دهم، اگر بتواند به نيابت آن حضرت قرباني كند، چنانچه در «نجمالثّاقب» آمده است.
- وظيفة يازدهم، نبردن نام اصلي آن حضرت كه نام حضرت رسولالله است. [ضرورت دارد] شيعيان، آن حضرت را به لقب ياد كنند؛ مثل: قائم، منتظَر، حجّت، مهدي و امام غايب و در اخبار متعدّد، فرمودهاند كه بردن نام آن حضرت در زمان غيبت جايز نيست.10
- وظيفة دوازدهم، برخاستن به جهت احترام نام آن بزرگوار به خصوص اسم «قائم»، چنانچه در ص 444 نجمالثّاقب آمده است.
- وظيفة سيزدهم، به هر ميزان كه ممكن است براي جهاد با دشمنان در ركاب آن جناب، اسلحه مهيّا كند.
- وظيفة چهاردهم، در مهمّات به آن حضرت متوسّل شود و عريضة توسّل بيندازد. چنانچه در جلد 22 بحار منقول است.
- وظيفة پانزدهم، در دعا كردن، خدا را به حقّ آن حضرت قسم دهد و آن جناب را شفيع قرار دهد، چنانچه در كمالالدّين منقول است.
- وظيفة شانزدهم، بر دين قويم ثابت باشند و دنبال صداها و مزخرفاتي كه از هر گوشهاي برميخيزد، نروند؛ زيرا تا خروج سفياني و صيحة آسماني بلند نشود، ظهور امام(ع)، واقع نميشود.
- وظيفة هفدهم، معاشرت و رفت و آمد بسيار با مردمان روزگار او را از ياد امام زمان(عج) باز ندارد.
در ادامه، راوي پرسيد كدام عمل، افضل اعمال مؤمن در آن زمان است و پاسخ شنيد: «نگاه داشتن زبان و ماندن در خانة خود»؛ يعني بدون ضرورت با مردم دنيا معاشرت و رفت و آمد نكند، كه او را از ياد امامش باز دارد.
- وظيفة هجدهم، ذكر صلوات خاصّة آن حضرت؛ آنچنان كه در كتابهاي بحارالانوار، «مكارمالاخلاق» و «جمالالاسبوع» آمده است.
- وظيفة نوزدهم، فضايل و كمالات آن حضرت را ذكر كردن؛ زيرا كه آن جناب وليّنعمت و واسطه در جميع نعمتهاي خداوند است كه به ما ميرسد و طبق فرمودة امام سجاد(ع) كه در صفحة 422 مكارمالاخلاق ذكر شده، يكي از راههاي شكر وليّنعمت، گفتن فضايل و كمالات اوست.
- وظيفة بيستم، اظهار كردن اشتياق واقعي به زيارت جمال مبارك امام زمان(ع).
- وظيفة بيست و يكم، مردم را به سوي معرفت آن جناب و خدمت به آن بزرگوار دعوت كردن.
- وظيفة بيست و دوم، صبر داشتن در مقابل سختيها و آزار دشمنان دين و سرزنش آنها در زمان غيبت امام زمان(عج).
- وظيفة بيست و سوم، هديه كردن ثواب اعمال صالح خود مانند قرائت قرآن و غيره به امام زمان(ع).
- وظيفة بيست و چهارم، داشتن طلب زيارت آن حضرت.
- وظيفة بيست و پنجم، دعا كردن به وجود مبارك آن بزرگوار و طلب كردن فتح، نصرت و ظهور آن جناب از خداوند.
و از حضرت امام حسن عسكري(ع) مروي است كه فرمود: «اين دعا باعث ثبوت بر ايمان است».13
ماهنامه موعود شماره 118
پينوشتها:
1. تحف العقول، ص 201.
2. بحارالانوار، ج 52، ص 125.
3. كمالالدّين و تمامالنّعمه، ج 2، ص 347.
4. همان، ص 378.
5. سورة بقره (2)، آية 245.
6. اصول كافي، ج 1، ص 537.
7. نجمالثّاقب، ص 424.
8. كمالالدّين وتمام النّعمه، ج 2، ص 342.
9. همان، ص 352.
10. اصول كافي، ج 1، ص 332.
11. سورة تحريم (66)، آية 6.
12. احتجاج، ج 2، ص 284.
13. كمالالدّين و تمامالنّعمه، ج 2، ص 384.